Quy trình mổ ung thư gan, các biến chứng và cách đối phó

Mổ ung thư gan là phương pháp điều trị thường được chỉ định ở giai đoạn sớm và mang lại nhiều hiệu quả. Không ít bệnh nhân và người thân đều cảm thấy hoang mang, sợ hãi khi nhắc tới phẫu thuật. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ về phương pháp này để quá trình điều trị thuận lợi, mang lại hiệu quả nhất nhé!

1. Mổ ung thư gan là gì?

Mổ ung thư gan hay phẫu thuật ung thư gan là phương pháp thực hiện cắt bỏ một phần của gan để loại bỏ khối u tại gan. Có thể được áp dụng cả trường hợp ung thư gan nguyên phát (khối u bắt đầu hình thành tại gan) hoặc ung thư gan thứ phát (khối u từ cơ quan khác di căn tới gan).

Thông thường, phẫu thuật ung thư gan nhằm mục tiêu loại bỏ hoàn toàn khối u cũng như các tế bào ác tính tại đây.

2. Ung thư gan có nên phẫu thuật không? 

“Ung thư gan có nên mổ không?” hay “Mổ u gan có nguy hiểm không?” là băn khoăn của rất nhiều người bệnh và gia đình. 

Phẫu thuật đóng vai trò quan trọng trong điều trị ung thư gan cả ở giai đoạn đầu và cả giai đoạn sau. Ung thư gan giai đoạn đầu, phẫu thuật giúp loại bỏ các tế bào ác tính, còn ở giai đoạn muộn giúp giảm bớt triệu chứng và kéo dài thời gian sống cho người bệnh.

Chỉ định phẫu thuật còn phụ thuộc vào các yếu tố như giai đoạn bệnh, sức khỏe của gan và tình trạng của bệnh nhân, cụ thể:

• Giai đoạn bệnh: Thông thường, bệnh nhân ung thư gan thời kỳ sớm, phần gan chưa bị tổn thương vẫn có khả năng hoạt động tốt thì có thể phẫu thuật. Lúc này người bệnh cũng có đáp ứng điều trị tốt và hiệu quả tích cực hơn.
• Sức khỏe của gan: Bệnh nhân xơ gan không thể thực hiện phẫu thuật vì phần gan còn lại bị xơ sẽ không thể hoạt động như bình thường. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể cần cắt toàn bộ lá gan và làm phẫu thuật ghép gan như:
  • Tế bào ung thư đã lan rộng trên gan
  • Người mắc ung thư tế bào nội mạc mạch gan hoặc ung thư tế bào biểu mô dạng sợi
  • Khối u gan có kích thước lớn hơn 5cm.

Gan là cơ quan lớn và đảm nhiệm nhiều chức năng trong cơ thể. Vì vậy, phẫu thuật gan được xem là một cuộc đại phẫu và có thể để lại nhiều rủi ro, biến chứng khi thực hiện. Sau phẫu thuật, người bệnh có thể gặp các biến chứng như nhiễm trùng, xuất hiện cục máu đông, biến chứng gây mê,…

Bệnh nhân chỉ nên được thực hiện phẫu thuật ung thư gan khi bác sĩ có tay nghề cao với nhiều năm kinh nghiệm, tại cơ sở uy tín. Đảm bảo an toàn và xử lý kịp thời các tình huống phát sinh, hạn chế tối đa rủi ro.

3. Người bệnh ung thư gan nào nên mổ cắt gan?

Phương pháp điều trị mổ ung thư gan được chỉ định trong hầu hết các trường hợp ung thư biểu mô tế bào gan nguyên phát (HCC) và ung thư gan thứ phát. Cụ thể:

• Ung thư đại trực tràng di căn gan
• Ung thư thận di căn gan
• Ung thư bướu thần kinh nội tiết di căn gan
• Ung thư hắc tố di căn gan

Ngoài ra, bác sĩ sẽ đưa ra quyết định phẫu thuật gan hay không dựa trên quá trình thăm khám, xét nghiệm để kiểm tra:

• Vị trí, kích thước khối u trong gan
• Mức độ tổn thương của tế bào gan
• Có khối u nào xuất hiện bên ngoài gan không?
• Bệnh nhân có bị ung thư đường tiêu hóa không?
• Tình trạng rối loạn chức năng gan
• Tiên lượng khả năng đáp ứng điều trị của người bệnh với phương pháp phẫu thuật

4. Các phương pháp áp dụng trong mổ ung thư gan

Hiện nay, có ba phương pháp phẫu thuật ung thư gan thường được áp dụng là cắt gan, thắt động mạch gan và ghép gan. Cụ thể:

4.1. Cắt bỏ một phần gan

Phẫu thuật cắt gan được chỉ định khi người bệnh không có tiền sử xơ gan. Đây là phương pháp có tỷ lệ tử vong khá thấp và khả năng sống lâu năm sau mổ khoảng 50 – 60%.

Trong trường hợp bệnh nhân có tiền sử xơ gan, bác sĩ sẽ cần xác định các yếu tố bệnh. Nếu giảm thiểu được nguy cơ suy giảm chức năng gan, lúc này bác sĩ mới quyết định nên phẫu thuật cắt gan hay không.

Hai phương pháp cắt gan là cắt gan có kế hoạch hoặc không có kế hoạch, nghĩa là có tính toán đến giải phẫu của gan hay không. Trong đó, cắt gan có kế hoạch lại có thể được phân thành 3 loại:

• Phương pháp Lortat – Jacob: Trước khi cắt gan cần tách các mạch máu cuống gan và trên gan. Phương pháp này khó thực hiện, tốn thời gian và gây mất nhiều máu cho người bệnh.
• Phương pháp Tôn Thất Tùng: Bác sĩ sẽ bóp nhu mô gan bằng tay, sau đó cắt gan bằng cầm máu và thắt đường mật trong nhu mô gan. Trong quá trình cắt, cuống gan sẽ được cầm máu tạm thời.
• Phương pháp Bismuth: Đây là phương pháp tối ưu nhất, kết hợp ưu điểm của cả 2 phương pháp trên. Bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật tách các thành phần của cuống Glisson ngoài gan nhưng không thắt trước mà cặp lại và kiểm soát tình trạng chảy máu. Sau đó thực hiện cắt nhu mô gan và kiểm soát tĩnh mạch gan tương tự phương pháp Tôn Thất Tùng.

Phẫu thuật cắt gan có thể sử dụng dao siêu âm với nhiều ưu điểm như:

• Giảm tình trạng mất máu trong quá trình phẫu thuật
• Hạn chế tổn thương đến các mô lành
• Loại bỏ được cả khối u xâm lấn phục mạc thông qua phá vỡ và hút ra ngoài
• Bảo tồn tối đa phần gan khỏe mạnh, giảm biến chứng và tử vong sau phẫu thuật

Ngoài ra, hiện nay còn áp dụng phương pháp cắt gan nội soi nếu khối u đáp ứng với điều kiện thực hiện kỹ thuật này.

4.2. Phẫu thuật thắt động mạch gan

Trong trường hợp không thể chỉ định cắt gan thì đây là phương pháp điều trị tạm thời. Bác sĩ sẽ tiến hành thắt riêng động mạch gan hoặc thắt toàn bộ mạch máu tới gan. Mục đích của kỹ thuật này là nhằm giảm lượng máu nuôi dưỡng các tế bào ung thư tại gan.

Nhờ đó gây hoại tử vùng trung tâm khối u, giảm đau và thu nhỏ kích thước khối u. Bệnh nhân ung thư gan sau khi thực hiện phương pháp này có tỷ lệ sống sau 6 tháng là khoảng 28%.

4.3. Phẫu thuật ghép gan

Ghép gan là phương pháp sử dụng gan khỏe mạnh được hiến tặng có khả năng tương thích để ghép cho người bệnh. Đây là lựa chọn điều trị tốt nhất cho ung thư gan nguyên phát có xơ gan mất bù. Điều kiện để thực hiện ghép gan là tế bào ung thư chưa di căn ngoài gan và khối u đảm bảo tiêu chí:

• Khối u đơn dưới 5 cm
• Không có quá 3 khối u kích thước trên 3 cm
• Khối u chưa xâm lấn tới các mạch máu.

Ghép gan mang lại cơ hội sống cho người bệnh cao hơn, tỷ lệ sống mà không tái phát bệnh có thể đạt tới 85 – 92%. Nhưng việc tìm kiếm gan hiến tặng kịp thời và thích hợp với người bệnh là rất khó khăn. Hơn nữa, còn cần theo dõi sát theo để biết cơ thể bệnh nhân có tiếp nhận gan mới hay không. Một số trường hợp có thể xảy ra phản ứng đào thải, người bệnh cần sử dụng thuốc để ngăn chặn chúng.

5. Các biến chứng có thể xảy ra sau khi mổ u gan

Bất cứ cuộc phẫu thuật nào cũng tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm, người bệnh sau phẫu thuật ung thư gan có thể gặp một số biến chứng bao gồm:

• Nhiễm trùng vết mổ: Nguy cơ nhiễm trùng vết mổ vẫn có thể xảy ra kể cả khi người bệnh đã sử dụng kháng sinh dự phòng. Nên chủ động theo dõi vết mổ và báo cho bác sĩ nếu thấy xuất hiện bất thường.
• Chảy máu: Biến chứng thường gặp ở nhiều trường hợp phẫu thuật khối u gan. Có thể xử lý bằng các biện pháp nội khoa mà không cần can thiệp thêm.
• Huyết khối tĩnh mạch sâu: Bệnh nhân được khuyến cáo nên đi lại, vận động nhẹ sau mổ càng sớm càng tốt để hạn chế biến chứng huyết khối này.
• Rò rỉ mật từ mặt cắt gan: Biến chứng này xuất hiện ở khoảng 5 – 10% trường hợp phẫu thuật khối u ở gan và thường được điều trị bằng cách dẫn lưu ra ngoài.
• Suy gan: Bệnh nhân có bệnh lý mắc kèm là viêm gan mạn tính và xơ gan, khi cắt bỏ một phần gan thì phần còn lại không đủ để hỗ trợ chức năng gan như bình thường, dẫn đến suy gan.
• Nhiễm trùng phổi: Do phẫu thuật phải tiến hành rạch một đường lớn trên bụng, do đó bệnh nhân có thể bị ho hoặc khó hít thở sâu, dễ dẫn đến nhiễm trùng phổi.
• Tử vong: Theo ghi nhận, tỷ lệ tử vong sau mổ ung thư gan trong vòng 30 ngày là dưới 1%. Nguyên nhân dẫn đến tử vong do các biến chứng nghiêm trọng của phẫu thuật hoặc do vấn đề y khoa nào đó.

Bởi nhiều nguy cơ có thể xảy ra cũng như chi phí điều trị cũng khá cao, vì vậy bác sĩ sẽ thông báo cho người bệnh và gia đình để cân nhắc nguy cơ và lợi ích trước khi thực hiện mổ ung thư gan.

6. Cách chăm sóc bệnh nhân cắt khối u gan

Quy trình phẫu thuật mổ ung thư gan khá dài, trung bình từ 3 – 6 tiếng hoặc lâu hơn. Trong suốt quá trình này người bệnh được gây mê toàn thân. Do đó việc chăm sóc cả trước và sau khi mổ cũng hết sức quan trọng.

6.1. Chăm sóc trước mổ

Trước phẫu thuật, người bệnh cần phải chuẩn bị kỹ càng cả về thể trạng và tâm lý. Bác sĩ sẽ đánh giá các chỉ số quan trọng để phẫu thuật diễn ra an toàn và thu được kết quả tốt nhất. Một số lưu ý trước mổ như:

• Các xét nghiệm cần thực hiện như xét nghiệm chức năng gan, chỉ số AFB, HBsAg, xét nghiệm công thức máu, chức năng thận, chức năng đông máu toàn bộ,…
• Nếu cần, điều chỉnh chức năng đông máu bằng cách bổ sung vitamin K
• Luôn bên cạnh động viên, hỗ trợ và giải thích rõ các thông tin về phẫu thuật ung thư gan để người bệnh hiểu và an tâm hơn.
• Theo dõi, đánh giá tình trạng của bệnh nhân chính xác, theo dõi và so sánh tình trạng trước – sau khi mổ.

6.2. Chăm sóc sau mổ

Sau phẫu thuật, người bệnh phải đối mặt với nhiều biến chứng liên quan tới chức năng gan, tim, phổi, rối loạn chuyển hóa. Do đó cần được theo dõi, chăm sóc đặc biệt để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Một số lưu ý sau mổ như:

• Trong 48 giờ sau mổ, theo dõi tình trạng hạ đường huyết, nếu cần thiết bác sĩ sẽ chỉ định truyền Dextrose 10%.
• Theo dõi chỉ số sinh tồn, tri giác, các dấu hiệu bất thường như hạ huyết áp, mạch nhanh để phát hiện sớm tình trạng chảy máu sau phẫu thuật.

• Trong 24 giờ đầu sau mổ, bệnh nhân tránh vận động mạnh, hạn chế xuất huyết.
• Theo dõi tình trạng suy thận thông qua lượng nước tiểu trong 24 giờ.
• Vệ sinh vết mổ: Những ngày đầu sau mổ nhân viên y tế sẽ vệ sinh vết mổ và thay bằng cho bệnh nhân. Còn sau khi xuất viện, người thân sẽ được hướng dẫn chi tiết cách thực hiện tại nhà.
• Đánh giá cơn đau: Người bệnh sau phẫu thuật mổ mở thường rất đau, cần sử dụng thuốc giảm đau cũng như hướng dẫn xoay trở nhẹ nhàng.
• Chế độ dinh dưỡng sau mổ: Trong những ngày đầu bệnh nhân chủ yếu được truyền dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch. Tùy từng trường hợp của từng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định dinh dưỡng khác nhau.

7. Một số câu hỏi thường gặp

Trước phẫu thuật cả người bệnh và gia đình đều có tâm lý lo lắng và rất nhiều vấn đề cần được giải đáp. Sau đây là một số câu hỏi thường gặp nhất, bạn có thể tham khảo.

7.1. Chi phí mổ u gan là bao nhiêu?

Chi phí điều trị ung thư gan theo phương pháp phẫu thuật có thể phụ thuộc nhiều yếu tố như tình trạng bệnh lý, thể trạng người bệnh, phương pháp thực hiện, địa chỉ phẫu thuật, người bệnh có bảo hiểm y tế hay không,…

Chi phí tham khảo khi phẫu thuật bằng robot được áp dụng nhiều hiện nay với chi phí là khoảng từ 70 đến 100 triệu đồng. Người bệnh tham gia bảo hiểm y tế sẽ được chi trả một phần chi phí, do đó có thể giảm bớt một phần gánh nặng.

7.2. Người bệnh mổ ung thư gan sống được bao lâu?

Một vấn đề được nhiều người quan tâm là mổ ung thư gan sống được bao lâu. Tiên lượng sống của người bệnh còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Ví dụ như phương pháp phẫu thuật được thực hiện:

• Phẫu thuật loại bỏ khối u: Khi phát hiện khối u ở giai đoạn sớm, người bệnh không gặp các bệnh lý về gan trước đó cũng như vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Lúc này phẫu thuật cắt bỏ khối u trong gan mang lại hiệu quả rất khả quan. Thống kê cho thấy khoảng 50% trường hợp phẫu thuật ung thư gan có thể kéo dài tuổi thọ thêm 5 năm.

• Phẫu thuật ghép gan: Với người bệnh mắc ung thư gan giai đoạn đầu nếu thực hiện ghép gan thành công thì tỷ lệ sống sau 5 năm có thể lên tới 60 – 70%.

7.3. Sau phẫu thuật ung thư gan sau bao lâu thì hồi phục?

Sau phẫu thuật, người bệnh cần một thời gian để cơ thể hồi phục lại như ban đầu. Quá trình này có thể mất nhiều tuần hoặc nhiều tháng tùy thuộc vào cơ địa của từng bệnh nhân. Để hồi phục tốt nhất người bệnh nên lưu ý:

• Nghỉ ngơi nhiều, nên vận động nhẹ nhàng phù hợp với tình trạng sức khỏe rồi tăng dần mức độ hoạt động.
• Các bài tập phù hợp như đi bộ, thái cực quyền, yoga,… có thể giúp nâng cao sức khỏe trong quá trình hồi phục.
• Vài tuần đầu, người bệnh sẽ cần sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè trong sinh hoạt hàng ngày. Nên tránh các hoạt động mạnh như bê vác, lái xe,…
• Tránh uống rượu bia trong ít nhất 3 tháng sau mổ ung thư gan. Đây là thời gian gan tái tạo và hồi phục chức năng, do đó người bệnh nên hạn chế rượu bia ở mức tối đa, tốt nhất là không uống.

7.4. Bệnh nhân sau phẫu thuật có đau không?

Trong khi thực hiện phẫu thuật, bạn sẽ được gây mê nên sẽ không cảm nhận được bất kỳ cảm giác nào. Còn sau khi mổ, đau là cảm giác thường gặp ở bất kỳ bệnh nhân nào. Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc giảm đau phù hợp để giúp người bệnh giảm bớt đau đớn. 

Trong 3 ngày đầu sau mổ, có thể giảm đau bằng thuốc dùng qua đường ngoài màng cứng hoặc phong bế thần kinh quanh vết mổ. Còn sau 3 ngày, bệnh nhân sẽ được dùng thuốc giảm đau mạng dạng viên qua đường uống.

Ngoài ra, để tăng cường sức khỏe, người bệnh có thể sử dụng thêm các sản phẩm hỗ trợ. Nổi trội trong cộng đồng ung bướu có thể nhắc tới sản phẩm Kibou Fucoidan vàng 3 thành phần. Đây là sản phẩm duy nhất hiện nay có sự kết hợp của Fucoidan từ tảo nâu Mozuku, nấm Agaricus và nghệ đen Okinawa.

Nhờ đó mang lại hiệu quả cao gấp nhiều lần như:

• Hỗ trợ tăng cường sức đề kháng, hệ miễn dịch, trung hòa các gốc tự do và chống lại tế bào ung thư
• Hỗ trợ bảo vệ gan, chống quá trình lão hóa
• Hỗ trợ giảm các tác dụng phụ do hóa xạ trị như buồn nôn, nôn, mệt mỏi,…

Để được Chuyên gia tư vấn chi tiết hơn về các kiến thức liên quan tới bệnh ung thư gan và sản phẩm Kibou Fucoidan, bạn có thể liên hệ tổng đài miễn cước 1800 6527 ngay nhé!

Bài viết trên đã chia sẻ toàn bộ thông tin cơ bản liên quan tới mổ ung thư gan. Đây là phương pháp quan trọng trong điều trị ung thư gan, kéo dài thời gian sống cho người bệnh. Qua những thông tin tham khảo trên hy vọng bạn đã có thêm cho mình những kiến thức hữu ích.