Sẽ ra sao khi các tế bào ung thư phổi di căn khắp cơ thể?
Ung thư phổi nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể nhanh chóng tiến triển đến giai đoạn di căn. Lúc này chúng sẽ tấn công đến một hay nhiều cơ quan khác trong cơ thể, gây ra các ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh. Cùng tìm hiểu ngay các thông tin cần thiết về ung thư phổi di căn trong bài viết dưới đây nhé.
1. Ung thư phổi di căn là gì?
Ung thư phổi di căn là tình trạng các tế bào ung thư tại phổi lây lan sang một hoặc nhiều vùng khác của cơ thể. Trong quá trình di căn này, tế bào ung thư ác tính có thể tách khỏi khối u ban đầu rồi di chuyển theo máu hoặc mạch bạch huyết để đến các cơ quan cách xa phổi.
Đặc biệt khi tìm hiểu về ung thư phổi di căn, chúng ta cần phân biệt rõ ung thư phổi xâm lấn và ung thư phổi tái phát, cụ thể:
- Ung thư phổi tái phát: Là tình trạng khối u xuất hiện lại ở vị trí cũ quanh phổi, sau khi đã kết thúc liệu trình điều trị bệnh.
- Ung thư phổi xâm lấn: Là tế bào ung thư có nguồn gốc từ phổi và phát triển tại một vị trí mới ngoài phổi. Đây mới được gọi là ung thư phổi di căn.
2. Cơ chế di căn của tế bào ung thư phổi
Khi khối u ác tính tại phổi phát triển và trở nên khó kiểm soát hơn, chúng sẽ chiếm nhiều diện tích tại phổi hơn và sẽ bắt đầu xâm lấn đến các khu vực khác. Tế bào ung thư phổi thường di căn theo hai cách, cụ thể như sau:
- Xâm lấn trực tiếp vào tạng gần phổi nhất: Khi khối u tại phổi tiếp cận đến các mô lành gần đó, tế bào ung thư có thể tự chui vào và tiếp tục phát triển. Chúng sẽ chặn các mạch máu nhỏ xung quanh, từ đó làm giảm sự cung cấp máu và oxy cho mô khỏe mạnh. Không có đủ lượng máu và oxy cần thiết, các mô sẽ chết dần, tạo điều kiện cho ung thư tiếp tục lan rộng đến các vị trí khác.
- Di chuyển qua máu và mạch bạch huyết: Các tế bào ung thư phổi có thể tách ra khỏi khối u nguyên phát để đi vào máu hoặc hạch bạch huyết. Từ đây chúng có thể di chuyển đến nhiều cơ quan cách xa phổi và hình thành khối u mới tại đó. Hoặc các tế bào ung thư có thể tắc nghẽn trong mạch máu hay hạch bạch huyết rồi hình thành khối u mới ngay tại đây.
3. Ung thư phổi di căn tới những cơ quan nào?
Cũng tương tự như các bệnh ung thư khác, ung thư phổi khi tiến triển đến giai đoạn muộn có thể di căn đến một hay nhiều cơ quan ngoài phổi. Những cơ quan có nguy cơ bị tế bào ung thư phổi di căn đến bao gồm:
- Ung thư phổi di căn hạch: Đây là nơi đầu tiên mà tế bào ung thư phổi có thể tấn công đến, trước khi chúng di căn đến cơ quan xa hơn.
- Ung thư phổi di căn gan: Các trường hợp này thường không gây ra triệu chứng rõ ràng, mà chủ yếu phát hiện thông qua xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh.
- Ung thư phổi di căn xương: Theo thống kê có khoảng 30-40% bệnh nhân ung thư phổi di căn đến xương. Trong đó phổ biến nhất là xương cột sống, xương sườn, xương ngực, xương bàn tay, xương bàn chân và xương chậu.
- Ung thư phổi di căn não: Ước tính có ít nhất 40% bệnh nhân ung thư phổi bị di căn lên não. Đây cũng là loại ung thư di căn lên não phổ biến nhất.
- Ung thư phổi di căn tuyến thượng thận: Thực tế chỉ có khoảng 5% người bệnh ung thư phổi di căn đến tuyến thượng thận.
Ngoài các cơ quan kể trên, bệnh ung thư phổi còn có thể xâm lấn đến các cơ quan khác như dạ dày, ruột non, ruột già, da, mắt… Tuy nhiên xác suất di căn đến các vị trí này khá nhỏ.
4. Dấu hiệu ung thư phổi di căn
Bệnh ung thư phổi thường diễn biến âm thầm trong thời gian dài, với triệu chứng không rõ ràng, kể cả ở giai đoạn ung thư phổi di căn. Dưới đây là một số triệu chứng ung thư phổi di căn hay gặp:
4.1. Triệu chứng tại phổi
Tại phổi khi khối u phát triển đến mức khó kiểm soát và di căn đến nhiều khu vực khác trong cơ thể thường gây ra các triệu chứng như:
- Ho dữ dội, cơn ho kéo dài không khỏi.
- Trong đờm có lẫn máu
- Khó thở, nhịp thở ngắn và đau tức ngực.
4.2. Triệu chứng tại các cơ quan ung thư phổi di căn tới
Ngoài các triệu chứng xuất hiện tại phổi, người bệnh còn gặp các biểu hiện khác tùy theo vị trí mà tế bào ung thư di căn đến. Một số triệu chứng điển hình tại các cơ quan bị của ung thư phổi di căn đến bao gồm:
- Ung thư phổi di căn xương: Người bệnh thường xuất hiện các triệu chứng đau ở cột sống thắt lưng, khớp gối, bàn tay, bàn chân… Đồng thời ở giai đoạn này, nguy cơ gãy xương ở bệnh nhân có thể tăng cao.
- Ung thư phổi di căn não: Ở những trường hợp này, người bệnh thường gặp các vấn đề như đau đầu, lú lẫn, suy giảm trí nhớ, mệt mỏi, buồn nôn…
- Ung thư phổi di căn gan: Các triệu chứng điển hình khi tế bào ung thư di căn đến gan bao gồm chán ăn, đầy bụng dù ăn rất ít, buồn nôn sau khi ăn, đau tức vùng hạ sườn phải…
- Ung thư phổi di căn hạch: Người bệnh sẽ có các biểu hiện điển hình như sưng hạch ở nách, cổ, hoặc dạ dày, sờ vào thấy cứng và đau.
- Ung thư phổi di căn tuyến thượng thận: Hầu hết người bệnh ở giai đoạn này thường không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, nó có thể gây giảm lượng hormon tuyến thượng thận, từ đó khiến bệnh nhân cảm thấy yếu và mệt nhiều hơn.
Không phải người bệnh ung thư phổi di căn nào cũng có triệu chứng giống nhau. Vì vậy dù trong quá trình điều trị hay đã kết thúc liệu trình chữa trị ung thư phổi, người bệnh cũng nên tuân thủ đầy đủ các yêu cầu của bác sĩ, đặc biệt là yêu cầu tái khám định kỳ.
5. Chẩn đoán ung thư phổi di căn
Việc chẩn đoán ung thư phổi di căn bao gồm các phương pháp kiểm tra tại một hay nhiều khu vực mà tế bào ung thư thường di căn đến. Đôi khi, bác sĩ có thể cần phải kiểm tra toàn bộ cơ thể để tìm khối u thứ phát.
Tùy thuộc vào triệu chứng và các bước kiểm tra lâm sàng, bác sĩ có thể đưa ra một số phương pháp chẩn đoán ung thư phổi di căn như sau:
- Xét nghiệm máu để tìm các marker ung thư đặc hiệu.
- Phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp CT…
- Sinh thiết mô tại cơ quan phát hiện tế bào bất thường.
6. Điều trị ung thư phổi di căn
Giai đoạn ung thư phổi di căn thường diễn biến phức tạp và khó kiểm soát. Vì vậy quá trình điều trị bệnh ở giai đoạn này cần tuân thủ nguyên tắc sau:
6.1. Nguyên tắc điều trị ung thư phổi di căn
Việc điều trị ung thư phổi giai đoạn di căn cần tập trung vào quá trình kiểm soát sự phát triển của tế bào ung thư và làm giảm triệu chứng của bệnh. Nếu các tế bào ung thư đã lan rộng sẽ rất khó khăn để loại bỏ hoàn toàn chúng ra khỏi cơ thể người bệnh.
Tùy thuộc vào vị trí ung thư phổi di căn đến và tình trạng sức khỏe của người bệnh mà bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị cụ thể, phù hợp với mỗi bệnh nhân.
6.2. Các phương pháp điều trị ung thư phổi di căn
Một số phương pháp điều trị ung thư phổi di căn thường được áp dụng bao gồm:
- Hóa trị: Áp dụng khi các tế bào ung thư phổi đã lan đến nhiều vùng trong cơ thể bệnh nhân.
- Xạ trị: Thường được bác sĩ chỉ định nếu tế bào ung thư chỉ lan đến một khu vực nhất định, nhất là ung thư phổi di căn xương.
- Phương pháp laser: Các bác sĩ sẽ sử dụng tia laser để đốt cháy một phần của khối u ác tính.
- Thuốc điều trị triệu chứng: Các loại thuốc này được dùng để hạn chế các triệu chứng cụ thể như thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ, thuốc nhóm steroid…
Mỗi phương pháp sẽ có những ưu và nhược điểm riêng, bác sĩ sẽ cân nhắc để lựa chọn một phương pháp đơn lẻ hoặc kết hợp nhiều phương pháp, nhằm mang đến hiệu quả điều trị tối ưu nhất.
Xem thêm: Thực hư về cây xạ đen chữa ung thư phổi
7. Biện pháp làm chậm sự di căn của tế bào ung thư phổi
Hầu hết các trường hợp ung thư phổi đều có thể phát triển đến giai đoạn di căn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vì vậy người bệnh cần áp dụng một số nguyên tắc sau đây để hạn chế sự di căn của tế bào ung thư:
- Tuân thủ phác đồ điều trị: Đây là cách duy nhất giúp người bệnh kiểm soát sự phát triển của tế bào ung thư, cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ. Vì vậy bệnh nhân ung thư phổi và người thân cần trao đổi kỹ lưỡng với bác sĩ để lựa chọn được phương pháp trị bệnh phù hợp nhất.
- Chế độ ăn uống hợp lý: Người bệnh cần được bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết như chất đạm, chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất… Chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp bệnh nhân nâng cao sức đề kháng, nâng cao sức khỏe tổng thể.
- Vận động nhẹ nhàng: Các động tác vận động nhẹ nhàng, đơn giản cho bệnh nhân ung thư phổi sẽ giúp cải thiện hệ tiêu hóa, giảm bớt đau đớn và giúp tinh thần phấn chấn hơn.
- Tinh thần lạc quan: Hãy cố gắng giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ, tích cực, thường xuyên chia sẻ với người thân, bạn bè.. để nâng cao hiệu quả điều trị bệnh, góp phần giảm bớt tác dụng phụ của những phương pháp điều trị ung thư.
- Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ: Bên cạnh các nguyên tắc về lối sống, người bệnh có thể tham khảo bổ sung thêm các hoạt chất chống thư tự nhiên. Trong đó Fucoidan là hoạt chất đã được chứng minh có tác dụng với bệnh ung thư thông qua rất nhiều nghiên cứu trên thế giới.
8. Một số câu hỏi thường gặp về ung thư phổi di căn
Dưới đây là giải đáp chi tiết cho các thắc mắc phổ biến về giai đoạn bệnh ung thư phổi di căn:
8.1. Ung thư phổi di căn có chữa được không?
Rất tiếc phải trả lời rằng, bệnh ung thư phổi di căn thường xuất hiện ở giai đoạn cuối và rất khó khăn để chữa khỏi hoàn toàn. Việc điều trị lúc này thường chỉ có tác dụng làm chậm và ngăn chặn mức độ tiến triển của tế bào ung thư. Đồng thời giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn, kéo dài sự sống cho bệnh nhân càng lâu càng tốt.
8.2. Ung thư phổi di căn có lây không?
Hẳn đây là mối bận tâm của nhiều người, nhất là khi trong gia đình có thành viên không may mắc căn bệnh này. Tuy nhiên theo các nhà khoa học, ung thư phổi không có tính chất lây nhiễm thông qua bất kỳ con đường nào. Bệnh nhân mắc ung thư phổi không có khả năng truyền bệnh ra môi trường xung quanh. Do đó những người tiếp xúc với họ sẽ không bị lây nhiễm bệnh.
8.3. Ung thư phổi di căn sống được bao lâu?
Tiên lượng sống cho hầu hết các trường hợp ung thư phổi di căn thường không mấy lạc quan. Tỷ lệ người bệnh sống trên 5 năm là rất hiếm, chỉ khoảng 5%. Thời gian sống trung bình của người mắc bệnh ung thư phổi di căn nói chung thường không quá 6 tháng.
Tuy nhiên người bệnh ung thư phổi di căn sống được bao lâu còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như cơ quan ung thư di căn đến, mức độ lan rộng của tế bào ung thư, tuổi tác, sức khỏe tổng thể, khả năng đáp ứng với điều trị và các bệnh lý đi kèm của mỗi người bệnh.
