Phương pháp nút mạch ung thư gan và ứng dụng trong điều trị
Nút mạch ung thư gan hiện nay là phương pháp điều trị ung thư gan hiệu quả với mức xâm lấn tối thiểu. Phương pháp này giúp bảo tồn tối đa nhu mô gan lành cũng như chức năng gan cho người bệnh. Vậy phương pháp này được thực hiện ra sao, chi phí có tốn kém không? Hãy cùng Kibou Fucoidan đi tìm câu trả lời nhé!
1. Điều trị ung thư gan bằng phương pháp nút mạch là như thế nào?
Như chúng ta đã biết, khối u nằm trong gan được nuôi dưỡng bởi các nhánh động mạch. Chính nhờ vào đặc điểm này mà các nhà khoa học đã phát triển một trong các phương pháp điều trị u gan mới đó chính là nút mạch ung thư gan. Kỹ thuật tace trong điều trị ung thư gan là viết tắt của Transcatheter arterial chemoembolization – Nút hóa chất động mạch qua catheter. Nguyên lý cơ bản của kỹ thuật này chính là nút kín mạch máu nối đến khối u. Song song với đó là đưa hóa chất diệt ung thư vào khối u, với mục đích làm cho khối u bị hoại tử.
Cụ thể khi nút mạch u gan bác sĩ sẽ tạo một lối vào nhỏ trên cơ thể người bệnh để tiếp cận động mạch đùi hoặc cổ tay. Tiếp đó luồn ống thông để tiếp cận khối u, dưới sự dẫn đường của hệ thống máy chụp mạch DSA, tiến hành bơm hỗn hợp vật liệu tắc mạch vào khối u. Hỗn hợp này sẽ giúp ngắt nguồn máu nuôi dưỡng u. Nút mạch ung thư gan là phương pháp có nhiều ưu điểm, bảo tồn tối đa các nhu mô gan lành.
Hiện nay kỹ thuật nút mạch gan chỉ có các bệnh viện lớn mới làm được kỹ thuật này.
1.1. Nút mạch ung thư gan được chỉ định khi nào?
Cũng như các liệu pháp điều trị truyền thống, nút mạch trong ung thư gan được chỉ định ở những trường hợp nhất định. Cụ thể là trong trường hợp khối u gan chưa di căn ra bên ngoài gan, chưa có huyết khối tĩnh mạch cửa hoặc chỉ tắc bán phần tĩnh mạch cửa. Khối un chưa ảnh hưởng nặng lên gan. Hoặc được chỉ định cho bệnh nhân có u gan kích thước lớn, u gan đa ổ, nằm ở vị trí không thể phẫu thuật hoặc thể trạng không cho phép phẫu thuật.
Xem ngay: Quy trình mổ ung thư gan, các biến chứng và cách đối phó
Chỉ định nút mạch gan không áp dụng được cho bệnh nhân bị rối loạn đông máu nặng, có bệnh lý não gan, chức năng gan không đảm bảo, dị ứng nặng với thuốc cản quang. Tóm lại, tùy vào tình trạng của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định nút mạch hay sử dụng liệu pháp điều trị nào khác phù hợp hơn.
2. Tác dụng phụ của nút mạch gan
Nút mạch điều trị ung thư gan cũng như hóa trị hay xạ trị hoặc phẫu thuật, cũng ưu, nhược điểm nhất định. Cụ thể như sau:
- Ưu điểm: Nút mạch ung thư gan có khả năng làm hoại tử khối u mà vẫn bảo vệ tối đa phần gan lành. Biến chứng của phương pháp này cũng ít hơn nhiều so với việc phẫu thuật, người bệnh không cần nằm viện nhiều và phục hồi sức khỏe cũng nhanh hơn.
- Nhược điểm nút mạch gan: Phương pháp nút mạch điều trị ung thư gan là kỹ thuật phức tạp đòi hỏi bác sĩ có tay nghề chuyên môn cao cùng máy móc hiện đại. Người bệnh phải nằm bất động 6-8 tiếng trong suốt thời gian thực hiện gây cảm giác bất tiện, không thoải mái.
Người bệnh cũng có thể gặp phản ứng dị ứng với vật liệu nút mạch. Bệnh nhân có dự trữ gan kém cũng có thể gặp tình trạng suy gan xuất hiện sau nút mạch ung thư gan.
3 . Cần chuẩn bị gì trước khi nút mạch ung thư gan?
Để quá trình nút mạch ung thư gan được thực hiện thành công, cần chuẩn bị những điều sau:
3.1. Trước khi nút mạch trong điều trị ung thư gan
Về cơ bản, người bệnh không cần lo lắng hay chuẩn bị gì trước khi tiến hành nút mạch điều trị ung thư gan. Bởi phương pháp này khá an toàn, không gây đau đớn nhiều. Dù vậy người bệnh nên vẫn nên ăn uống đầy đủ, ngủ nghỉ đủ giấc, không sử dụng rượu bia để có được thể trạng tốt nhất.
3.2. Thực hiện phương pháp nút mạch gan cần lưu ý gì?
Để bắt đầu thực hiện nút mạch ung thư gan, người bệnh sẽ được sát khuẩn, gây tê tại vùng bẹn phải hoặc cổ tay tùy vào việc bác sĩ sẽ đưa ống từ động mạch đùi hay động mạch quay. Sau đó đặt máng đỡ lòng mạch. Tiếp đó, sử dụng vi ống thông để tiếp cận có chọn lọc những nhánh nuôi khối u.
Hỗn hợp vật liệu nút mạch gồm chất tắc mạch và hóa chất diệt ung thư sẽ được bơm bào vào dưới sự hỗ trợ của máy chụp mạch DSA. Trong suốt thời gian làm, người bệnh vẫn tỉnh táo và quan sát được bác sĩ thao tác thế nào. Chính vì vậy nếu như có các dấu hiệu bất thường như buồn nôn, chóng mặt, khó chịu cần báo ngay với bác sĩ. Sau khi đã nút mạch xong, bệnh nhân sẽ được băng ép tại chỗ và về nghỉ ngơi.
4. Chăm sóc bệnh nhân sau nút mạch ung thư gan
Nếu thực hiện nút mạch hóa chất ung thư gan tại động mạch đùi, sau khi hoàn tất người bệnh cần nằm yên từ 6-8 tiếng để tránh chảy máu. Còn nếu thực hiện luồn ống từ động mạch quay, thì bệnh nhân có thể đi lại vận động nhẹ nhàng sau khi hoàn thành nút mạch. Thông thường, bệnh nhân sau khi hoàn thành thủ thuật có thể cảm thấy bị đau bụng, buồn nôn hay nôn do tác dụng phụ của hóa chất đưa vào cơ thể. Tuy nhiên những phản ứng này thường sẽ hết sau khoảng 7-10 ngày.
5. Chi phí nút mạch ung thư gan
Phương pháp nút mạch ung thư gan hiện nay mang lại cơ hội được điều trị cho hơn 70% bệnh nhân không thể phẫu thuật loại bỏ khối u. Hiệu quả của phương pháp này đã được chứng minh về khả năng kiểm soát được sự phát triển của khối u cũng như kéo dài thời gian sống thêm cho bệnh nhân.
Chi phí nút mạch ung thư gan phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như giai đoạn bệnh, tình trạng sức khỏe, phương pháp nút mạch. Cùng với đó là các vật liệu và đơn vị thực hiện mà bệnh nhân lựa chọn. Chi phí nút mạch cũng nằm trong danh mục bảo hiểm y tế chi trả, nên người bệnh cũng sẽ đỡ được phần nào chi phí.
6. Thuốc hay được dùng trong nút mạch ung thư gan
Hiện nay ở nước ta có hai phương pháp nút mạch ung thư gan phổ biến đó là nút hóa chất động mạch dùng thuốc Lipiodol và phương pháp nút hóa chất động mạch dùng hạt vi cầu. Trong đó, nút hóa chất dùng thuốc Lipiodol là phương pháp hiệu quả – an toàn trong phác đồ điều trị ung thư biểu mô tế bào gan giai đoạn tiến triển.
Nghiên cứu lâm sàng cho thấy phương pháp nút mạch gan chất động mạch dùng thuốc Lipiodol giúp bệnh nhân ung thư tế bào biểu mô gan có thời gian sống trung bình là 19.4 tháng, trong đó hơn 30% sống tới 5 năm. Thêm vào đó, sử dụng thuốc Lipiodol cũng ít gây hội chứng sau thuyên tắc sau nút như: ứ tắc mật, nhồi máu gan, thuyên tắc phổi. Nút mạch ung thư gan dùng thuốc Lipiodol có thể lặp lại nút hóa chất động mạch nhiều lần.
Thêm một ưu điểm nữa là sử dụng thuốc Lipiodol cũng ít tốn kém hơn phương pháp nút mạch sử dụng hạt vi cầu. Nếu như chi phí nút mạch ung thư gan dùng thuốc Lipiodol chỉ hết khoảng hơn 6 triệu đồng thì dùng hạt vi cầu giá dao động từ 31,5 – 34,4 triệu đồng.
Tuy nhiên phương pháp nút mạch hạt vi cầu cũng có ưu điểm đó là giải phóng hóa chất một cách bền vững. Đồng thời duy trì nồng độ thuốc ổn định trong khối u và tiêu diệt tế bào u, đồng thời làm giảm nồng độ thuốc khuếch tán ra tuần hoàn chung của cơ thể. Từ đó giúp người bệnh gặp ít những tác dụng phụ không mong muốn do dùng hóa chất như buồn nôn, nôn, mệt mỏi, rụng tóc.
