Nguyên nhân ung thư gan và cách phòng ngừa hiệu quả
Nguyên nhân ung thư gan và cách phòng ngừa như thế nào là câu hỏi thường gặp của những người mắc căn bệnh này. Việc tìm ra nguyên nhân giúp lựa chọn được phương pháp điều trị kịp thời và cách phòng ngừa tái phát hiệu quả. Cùng theo dõi bài viết để tìm hiểu ngay thông tin này nhé.
1. Nguyên nhân ung thư gan
Có nhiều nguyên nhân gây ung thư gan nhưng đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa biết đầy đủ các nguyên nhân này. Ung thư gan ở giai đoạn đầu thường không có triệu chứng lâm sàng rõ rệt. Việc xác định được nguyên nhân giúp người bệnh phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả. Dưới đây là các nguyên nhân gây ung thư gan thường gặp:
1.1. Do các bệnh lý về gan
Các bệnh lý về gan được cho là nguyên nhân chính dẫn đến ung thư gan. Một số căn bệnh về gan thường gặp cần lưu ý như sau:
- Viêm gan mãn tính
Viêm gan mãn tính là căn bệnh về gan có tổn thương, hoạt tử hoặc viêm diễn ra trong thời gian dài trên 6 tháng. Bệnh thường do viêm gan cấp tính nhiều lần tái phát mà không được điều trị dứt điểm.
Hiện có 2 loại viêm gan thường gặp đó là nhiễm virus viêm gan B (HBV) và viêm gan C (HCV) làm tăng nguy cơ ung thư gan. Virus không làm tổn thương các tế bào gan mà hệ thống miễn dịch sẽ tấn công và phá hủy các tế bào gan nhiễm virus dẫn đến tổn thương gan.
Quá trình này diễn ra trong thời gian dài, mô gan bị tổn thương biến thành mô xơ, dẫn đến xơ gan, suy gan và thậm chí phát triển thành ung thư gan.
- Xơ gan
Xơ gan là giai đoạn cuối của bệnh lý gan mạn tính có nguyên nhân từ virus, vi khuẩn, rượu bia,…nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như xơ gan cổ trướng.
Lúc này, các tế bào gan lành bị tổn thương và thay thế bởi các mô xơ. Chúng ngăn cản máu di chuyển đến gan và thực hiện chức năng bình thường như trao đổi chất, lọc máu, bài tiết mật, sức đề kháng giảm, dễ mắc các bệnh về đường tiêu hóa, đường hô hấp và ống mật, thậm chí gây biến chứng nguy hiểm là ung thư gan.
- Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
Đây là tình trạng tích tụ chất béo trong gan ở những người ít hoặc không sử dụng rượu, thường gặp ở người béo phì. Khi đó, lượng mỡ chiếm 5-10% trọng lượng gan. Bệnh bao gồm 2 loại: gan nhiễm mỡ đơn thuần và viêm gan do nhiễm mỡ.
Sự ứ mỡ trong gan lâu ngày gây phá hủy tế bào gan, cụ thể các giọt mỡ lắng đọng trong tế bào gan dẫn đến tăng sinh xơ và là một trong những yếu tố nguy cơ gây ung thư gan.
- Bệnh tiểu đường
Bệnh xảy ra do sự rối loạn hormone insulin – loại hormone điều chỉnh lượng đường trong máu. Những thay đổi do bệnh tiểu đường gây ra thúc đẩy quá trình hình thành sẹo ở mô gan, lâu ngày trở thành ung thư biểu mô tế bào gan.
Ung thư gan có xu hướng nặng và phức tạp hơn ở người mắc bệnh tiểu đường. Các tế bào ung thư sẽ tiêu thụ một lượng glucose lớn so với các tế bào bình thường. Người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ tái phát ung thư gan cao và thời gian sống thấp.
- Bệnh thừa sắt
Thừa sắt là tình trạng lượng sắt trong cơ thể vượt quá mức cần thiết. Ruột mất khả năng điều hòa hàm lượng sắt và đồng thời tích tụ sắt ở gan gây nhiễm sắt và gây tổn thương đến các cơ quan khác.
Bệnh có thể do di truyền hoặc do mắc phải, sắt nhiều hơn mức cần thiết, lắng đọng khắp các mô cơ thể trong đó có gan. Nếu lượng sắt tích tụ quá mức trong gan có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
- Béo phì
Béo phì là tình trạng cơ thể tích lũy mỡ quá mức và bất thường ở vùng nào đó hoặc toàn bộ cơ thể. Vai trò của chất béo là dự trữ năng lượng và lan truyền thông tin cho các phần của cơ thể. Trường hợp chất béo tích lũy quá nhiều thì tín hiệu mà nó truyền đi dễ gây ra các rối loạn là nguồn gốc dẫn tới ung thư.
Béo phì là tác nhân phát triển nhiều bệnh lý mạn tính, trong đó cao nhất là ung thư. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng người béo phì có nguy cơ mắc ung thư gan tăng gấp đôi so với người bình thường.
1.2. Do lối sống kém khoa học
Lối sống không lành mạnh, kém khoa học cũng là nguyên nhân khiến bạn có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn.
- Nhiễm độc Aflatoxin B1
Aflatoxin B1 là chất độc do nấm mốc sinh ra do phát triển trên nông sản bảo quản kém (loại nấm thường gặp là Aspergillus Flavus) như ngũ cốc, ngô và các loại hạt. Các khu vực thường gặp nấm mốc như Châu phi, Trung Quốc và các nước Đông Nam Á.
Aflatoxin là chất hóa học do vậy nó sẽ không biến mất khi xử lý ở nhiệt độ sôi, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng muốn loại bỏ độc tố này phải cần nhiệt độ từ 1500 độ C đến hơn 2000 độ C.
Khi vào cơ thể, Aflatoxin sẽ được gan chuyển hóa thành dạng ít độc hơn. Vì vậy, cơ quan chính bị tấn công là gan, có khả năng gây ung thư gan và ung thư túi mật.
- Nghiện rượu
Gan là nơi chịu trách nhiệm xử lý thức ăn, trong đó có chất cồn. Lạm dụng rượu bia trong thời gian dài sẽ tích tụ nhiều chất béo gây bệnh gan nhiễm mỡ. Lâu dần dẫn đến suy chức năng, hình thành mô sẹo gây xơ gan, thậm chí là ung thư gan.
Các nghiên cứu đã nhận định rằng khi rượu bia vào cơ thể, chỉ 10% lượng cồn được đào thải qua nước tiểu, mồ hôi và hơi thở, còn 90% sẽ đi thẳng đến gan. Nếu lượng cồn tăng cao, tế bào gan phải hoạt động quá mức, cồn chuyển thành acetaldehyde gây phá hủy tế bào gan, dẫn đến ung thư.
- Hút thuốc lá
Hút thuốc lá cũng được cho là một trong những yếu tố gây ung thư gan. Một số nghiên cứu ghi nhận rằng nếu một người hút trên 25 điếu thuốc mỗi ngày sẽ làm tăng 60% nguy cơ mắc ung thư gan so với người không hút thuốc lá.
Gan được cho là nơi lọc chất độc ra khỏi cơ thể, khi hút thuốc nhiều sẽ khiến lá gan tổn thương. Do trong khói thuốc chứa nicotin không chỉ gây ảnh hưởng tới gan mà còn làm gan hoạt động nhiều hơn, làm nặng thêm các bệnh lý về gan.
1.3. Các yếu tố nguy cơ khác
Ung thư gan là căn bệnh có thể gặp ở bất kỳ ai. Ngoài các nguyên nhân chính, bạn cũng cần lưu ý đến một số yếu tố nguy cơ khác gây ung thư gan:
- Di truyền: Người có các thành viên trong gia đình đã từng mắc ung thư gan (cùng huyết thống) có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn so với người bình thường.
- Giới tính: Thói quen xấu hằng ngày như rượu bia, hút thuốc lá, căng thẳng khiến nam giới có nguy cơ mắc ung thư gan nhiều hơn so với nữ giới.
- Ô nhiễm: Người thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại do tính chất công việc hoặc do môi trường sống như thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, chất thải độc hại từ nhà máy,…có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn.
2. Cách phòng ngừa ung thư gan hiệu quả
Ung thư gan là căn bệnh nguy hiểm nhưng nếu biết cách phòng ngừa thì bạn hoàn toàn có thể giảm nguy cơ mắc và giảm nhẹ tình trạng bệnh. Việc tuân thủ lối sống khoa học, lành mạnh thường xuyên có thể giúp bạn giảm tỷ lệ mắc bệnh. Dưới đây là một số cách phòng ngừa ung thư gan hiệu quả:
- Tiêm vắc xin phòng ngừa viêm gan B
Hiện nay, chưa tìm ra thuốc đặc trị viêm gan B. Do đó, tiêm vắc xin phòng viêm gan B là biện pháp được xem là phòng ngừa ung thư gan hiệu quả. Các chuyên gia khuyến cáo nên tiêm vắc xin viêm gan B trong vòng 24 giờ đầu sau khi sinh là cách phòng lây truyền viêm gan B tốt nhất từ mẹ sang con.
Đối với người lớn, các đối tượng chưa bị nhiễm virus viêm gan B cần tiêm chủng càng sớm càng tốt để phòng ngừa bệnh viêm gan B.
- Kiểm soát nguy cơ viêm gan C
Viêm gan C hiện nay chưa có vắc xin phòng ngừa. Vậy nên, việc kiểm soát nguy cơ viêm gan C là rất quan trọng. Mỗi người cần tự nâng cao ý thức tự bảo vệ bản thân khỏi nhiễm bệnh bằng các cách như kiểm tra sức khỏe thường xuyên, tránh các con đường lây truyền của bệnh và tầm soát viêm gan C định kỳ.
Xem thêm: Cách phòng ngừa ung thư gan tái phát
- Chế độ ăn uống khoa học
Để ngăn ngừa ung thư gan nên ưu tiên chọn các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe, giàu vitamin và khoáng chất. Ăn nhiều rau quả, trái cây như các loại rau lá xanh, cà rốt, cam quýt,…không chọn thức ăn bị mốc (nhất là đậu nành, lạc , mía, dầu đậu phộng).
Hạn chế thực phẩm chứa lượng muối cao, đồ ăn giàu protein, thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích, thịt hộp,…và đồ ăn chiên rán. Không sử dụng chất kích thích như rượu bia, đồ uống có ga, không hút thuốc lá.
- Duy trì lối sống lành mạnh
Chú ý nghỉ ngơi, vận động và tập thể dục điều độ giúp nâng cao sức đề kháng và ngăn ngừa ung thư gan. Bạn có thể tham khảo một số bài tập và chế độ tập luyện phù hợp với tình trạng sức khỏe
Biết cách kiểm soát cảm xúc, luôn giữ trạng thái lạc quan, tích cực, góp phần phòng ngừa ung thư gan. Đồng thời, gia đình và bạn bè nên dành thời gian để nói chuyện, tham gia các hoạt động bổ ích cùng người bệnh để họ thoải mái hơn.
- Tầm soát ung thư gan định kỳ
Các triệu chứng ung thư gan xuất hiện thường không rõ ràng nên nếu thấy xuất hiện triệu chứng bất thường nên chủ động tới các cơ sở y tế để thăm khám kịp thời. Tầm soát ung thư gan định kỳ là biện pháp nhằm phát hiện bệnh sớm ngay từ khi chưa có biểu hiện bệnh.
- Bổ sung các hoạt chất giúp ngăn ngừa tế bào ung thư
Hiện nay, các nhà khoa học đã tìm ra nhiều hoạt chất với khả năng chống oxy hóa, tiêu diệt các gốc tự do gây hại. Từ đó, giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể, chống lại sự phát triển của tế bào ung thư.
Trong đó có hoạt chất Fucoidan được nhiều người biết đến với công dụng hỗ trợ điều trị ung thư hiệu quả như:
- Hỗ trợ tăng cường hoạt động của tế bào miễn dịch lympho T và bạch cầu, kích thích hệ miễn dịch tự nhiên.
- Hỗ trợ tiêu diệt tế bào ung thư gan, làm chúng yếu dần và chết đi, tăng cường bảo vệ chức năng gan và chống lão hóa cho cơ thể.
- Hỗ trợ giảm nhẹ các tác dụng phụ do phương pháp điều trị như hóa trị, xạ trị gây ra và hạn chế di căn ung thư gan.
Kibou Fucoidan là sản phẩm đầu tiên kết hợp hoàn hảo giữa 3 thành phần tảo nâu Mozuku, nấm Agaricus và nghệ đen Okinawa đem lại tác dụng hiệp đồng trong phòng ngừa và điều trị ung thư gan.
Trên đây là các thông tin cơ bản về nguyên nhân và cách phòng ngừa ung thư gan hiệu quả. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp gia tăng tỷ lệ sống và cải thiện khả năng hồi phục. Hy vọng những nội dung trên đã cung cấp cho bạn những kiến thức bổ ích về căn bệnh này.
