Triệu chứng, cách chẩn đoán và điều trị Ung thư di căn hạch
Nếu không được kiểm soát tốt, bệnh ung thư có thể lây lan tới các bộ phận trong cơ thể. Trong đó, di căn hạch là tình trạng thường gặp, có thể xảy ra từ giai đoạn sớm. Vậy ung thư di căn hạch là gì? Triệu chứng và cách chẩn đoán ra sao? Bệnh có chữa được không? Cùng theo dõi bài viết dưới đây để tìm câu trả lời nhé!
1. Ung thư di căn hạch là gì?
Để hiểu rõ hơn về ung thư di căn hạch, trước tiên, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về hệ thống bạch huyết và hạch bạch huyết.
Hệ thống bạch huyết và hạch bạch huyết là gì?
Hệ thống bạch huyết là một phần của hệ miễn dịch. Nó bao gồm hệ thống các hạch bạch huyết và các mạch bạch huyết được kết nối với nhau, Trong đó:
- Mạch bạch huyết rất giống với các tĩnh mạch nhưng thay vì mang máu thì chúng lại có nhiệm vụ vận chuyển chất lỏng trong suốt được gọi là dịch bạch huyết tới các hạch bạch huyết trong cơ thể. Trong dịch bạch huyết có chứa các tế bào bạch cầu, có nhiệm vụ chống nhiễm trùng.
- Hạch bạch huyết là các hạt nhỏ có vai trò như hàng rào để lọc tác nhân lạ như vi khuẩn, virus, tế bào ung thư,… được mang theo các dịch bạch huyết. Có hàng trăm hạch bạch huyết phân bố rải rác khắp cơ thể như ở cổ, nách, ngực, bụng, háng.
Ung thư di căn hạch là gì?
Ung thư di căn hạch là tình trạng tế bào ung thư đã tách khỏi khối u nguyên phát ban đầu để di chuyển tới một hay nhiều hạch bạch huyết trong cơ thể và hình thành lên các khối u thứ phát tại đây.
2. Ung thư di căn sang hạch như thế nào?
Đầu tiên, các tế bào ung thư sẽ tách ra khỏi khối u nguyên phát ban đầu.
Sau đó chúng sẽ xâm nhập vào hệ mạch bạch và theo các dịch bạch huyết để di chuyển tới các hạch bạch huyết. Để có thể phát triển được ở vị trí mới, chúng phải tìm cách trốn thoát khỏi sự tấn công của hệ miễn dịch. Hầu hết các tế bào ung thư đều bị chết hoặc bị tiêu diệt, chỉ có một số ít là có thể “cư trú” ở các hạch. Tại đây chúng bắt đầu phát triển và hình thành lên các khối u ác tính mới.
Khi ung thư lây lan tới các hạch bạch huyết, chúng thường lựa chọn các hạch gần khối u nguyên phát trước tiên. Do vậy, vị trí hạch di căn sẽ phản ánh mức độ lây lan của ung thư.
3. Khi nào ung thư di căn tới hạch?
Các giai đoạn của ung thư cho thấy khả năng lây lan của nó. Theo tiến trình phát triển thì ung thư thường được chia thành 4 giai đoạn. Vậy di căn hạch diễn ra khi nào hay ung thư di căn hạch xảy ra ở giai đoạn mấy?
Các chuyên gia cho biết, tốc độ di căn tới các hạch bạch huyết phụ thuộc vào loại ung thư nguyên phát. Một số loại ung thư có thể nhanh chóng lây lan tới các hạch bạch huyết từ giai đoạn 2. Trong khi một số khác lại có tốc độ di căn chậm hơn, xảy ra từ giai đoạn 3.
Ngoài ra, không phải tất cả các loại ung thư đều di căn tới hạch bạch huyết. Ví dụ như ung thư xương, chỉ có 4-11% các ca bệnh là di căn hạch.
4. Triệu chứng của ung thư di căn hạch
Các triệu chứng ung thư di căn hạch ở mỗi bệnh nhân có thể rất khác nhau. Điều này phụ thuộc vào kích thước và vị trí các hạch bạch huyết di căn.
Thông thường, khi ung thư di căn tới hạch nào thì hạch đó sẽ trở nên cứng và sưng lên. Nếu xảy ra ở các hạch nông ở dưới da thì người bệnh có thể dễ dàng sờ thấy hay quan sát được.
Tuy nhiên, nếu các hạch đó nằm sâu bên trong cơ thể thì khó phát hiện, người bệnh hầu như không có triệu chứng gì.
Nếu các hạch này phát triển to ra và chèn ép lên các cơ quan thì có thể xuất hiện một số triệu chứng như: đau, sưng tấy, khó thở, đau tức ngực,…
Ngoài ra, khi các tế bào ung thư phát triển ở hạch bạch huyết có thể cản trở sự di chuyển của dịch bạch huyết và gây phù nề
4. Chẩn đoán ung thư di căn hạch
Sau khi thăm khám, nếu nghi ngờ ung thư di căn hạch, bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh thực hiện một số xét nghiệm.
Trong đó, sinh thiết là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất giúp bác sĩ biết trong hạch bạch huyết của người bệnh có tế bào ung thư hay không. Bác sĩ thực hiện bằng cách lấy một ít mẫu mô tại một hay nhiều hạch nghi ngờ bằng kim. Sau đó để quan sát dưới kính hiển vi để tìm xem trong đó có tế bào ung thư không.
Ngoài ra, một số phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác như siêu âm, chụp cắt lớp,… cũng có thể được chỉ định để quan sát các hạch nằm sâu trong cơ thể.
5. Điều trị ung thư di căn hạch
Việc lựa chọn phương pháp điều trị ung thư di căn hạch phụ thuộc chủ yếu vào loại ung thư. Bởi các tế bào ung thư ở hạch có bản chất là các tế bào ung thư từ khối u nguyên phát. Do đó chúng có thể đáp ứng tốt hơn với một số phương pháp điều trị nhất định so với các phương pháp khác. Ngoài ra, cần căn cứ vào một số yếu tố khác như giai đoạn ung thư, kích thước và mức độ di căn, tình trạng sức khoẻ của người bệnh,….
Các phương pháp có thể được sử dụng để điều trị ung thư di căn hạch như:
- Phẫu thuật: Phương pháp này có thể được chỉ định để loại bỏ các hạch bạch huyết lân cận, thường được thực hiện cùng lúc với việc cắt bỏ khối u nguyên phát. Việc loại bỏ các hạch di căn xung quanh khối u giúp giảm khả năng di căn hạch ở giai đoạn sau nếu ung thư tiến triển.
- Hoá trị: Trong trường hợp ung thư đã di căn xa hay hoặc không thể thực hiện phẫu thuật được thì người bệnh sẽ được điều trị bằng hoá trị để làm chậm sự phát triển và lây lan của tế bào ung thư.
- Xạ trị ung thư: Phương pháp này sử dụng một chùm tia phóng xạ từ bên ngoài để tiêu diệt các tế bào ung thư. Xạ trị có thể được chỉ định như một phương pháp điều trị chính hoặc bổ trợ sau phẫu thuật để giảm nguy cơ ung thư tái phát.
Ngoài các phương pháp trên, bác sĩ có thể chỉ định một số phương pháp điều trị khác:
- Liệu pháp hormone: thường được sử dụng ung thư phát triển liên quan tới hormone như ung thư vú, ung thư cổ tử cung hay ung thư tuyến tiền liệt.
- Liệu pháp miễn dịch: Phương pháp này sử dụng các thuốc giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể để chống lại ung thư.
Xem thêm: Liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư là gì? Ưu và nhược điểm của biện pháp này?
6. Một số câu hỏi thường gặp
Ung thư di căn hạch có nguy hiểm không?
Ung thư di căn tới hạch là dấu hiệu cho thấy ung thư đang bắt đầu lan rộng nhưng đa phần có thể điều trị được. Mức độ nghiêm trọng của nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại ung thư, tốc độ phát triển, sức khoẻ tổng thể của người bệnh, đáp ứng với phương pháp điều trị
Ung thư di căn hạch có thể chữa khỏi được không?
Ung thư di căn hạch có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp như như phẫu thuật, hoá trị, xạ trị,… Tuy nhiên không thể đảm bảo được rằng ung thư sẽ biến mất hoàn toàn hoặc không bao giờ tái phát trở lại.
Ung thư di căn hạch sống được bao lâu?
Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư di căn hạch phụ thuộc vào loại ung thư nguyên phát. Ngoài ra, một số yếu tố khác như tình trạng sức khỏe người bệnh, khả năng đáp ứng với phương pháp điều trị, giai đoạn bệnh,… cũng ảnh hưởng nhiều tới khả năng sống sót của bệnh nhân.
Thống kê của Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ về khả năng sống sót sau 5 năm của một số bệnh ung thư đã tiến triển theo khu vực (bao gồm di căn tới các hạch lân cận):
- Ung thư vú: 86%
- Ung thư phổi không tế bào nhỏ: 37%
- Ung thư phổi tế bào nhỏ: 18%
- …
Trên thực tế thời gian sống của mỗi người bệnh là khác nhau. Nếu được điều trị và chăm sóc đúng cách, hoàn toàn có thể kéo dài được thời gian sống.
