Phình giáp là bệnh gì? Phình giáp có nguy hiểm không?

Phình giáp là bệnh lý khá phổ biến, nguyên nhân chủ yếu đến từ chế độ ăn uống thiếu khoa học. Vậy phình giáp có nguy hiểm không, có thể điều trị dứt điểm căn bệnh này không?

1. Kích thước bình thường của tuyến giáp 

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nhỏ nằm ở phía trước cổ, có vai trò quan trọng trong việc điều hòa quá trình trao đổi chất của cơ thể. Kích thước tuyến giáp bình thường có thể thay đổi tùy thuộc vào tuổi, giới tính và chủng tộc. Tuy nhiên, có một số tiêu chuẩn chung để đánh giá kích thước tuyến giáp có nằm trong giới hạn bình thường hay không.

Thể tích tuyến giáp bình thường có thể thay đổi tùy thuộc vào tuổi, giới tính, chủng tộc và các yếu tố khác. Trung bình, thể tích tuyến giáp ở người trưởng thành thường nằm trong khoảng:

• Nữ: 10-15 ml
• Nam: 12-18 ml

2. Phình tuyến giáp là gì

Phình giáp, hay còn gọi là bướu cổ, là tình trạng tuyến giáp to bất thường. Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nhỏ nằm ở phía trước cổ, có vai trò quan trọng trong việc điều hòa quá trình trao đổi chất của cơ thể. Khi tuyến giáp to lên, nó có thể gây ra một số triệu chứng và ảnh hưởng đến sức khỏe.  Phình giáp là tình trạng tuyến giáp to bất thường. Mặc dù không phải lúc nào cũng gây ra triệu chứng rõ rệt, nhưng khi bệnh tiến triển, bạn có thể nhận thấy một số dấu hiệu sau:

• Cổ to bất thường: Đây là dấu hiệu dễ nhận biết nhất. Bạn có thể cảm thấy một khối u cứng hoặc mềm ở vùng cổ.
• Khó nuốt: Khối u lớn chèn ép thực quản gây khó khăn khi nuốt thức ăn.
• Khó thở: Khi khối u lớn chèn ép khí quản, bạn sẽ cảm thấy khó thở, đặc biệt khi gắng sức.
• Khàn giọng: Dây thanh quản bị chèn ép khiến giọng nói trở nên khàn hoặc mất tiếng.
• Tim đập nhanh, hồi hộp: Thường xảy ra khi tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp).
• Mệt mỏi, tăng cân: Thường xảy ra khi tuyến giáp hoạt động kém (suy giáp).
• Rối loạn kinh nguyệt: Ở phụ nữ, phình giáp có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt.
• Thay đổi tâm trạng: Cảm thấy lo lắng, bồn chồn, dễ cáu gắt.

3. Nguyên nhân phình giáp là gì?

Phình giáp, hay còn gọi là bướu cổ, là tình trạng tuyến giáp to bất thường. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

3. 1. Thiếu iốt

• Nguyên nhân chính: Iốt là thành phần thiết yếu để sản xuất hormone tuyến giáp. Khi cơ thể thiếu iốt, tuyến giáp phải làm việc nhiều hơn để bù lại, dẫn đến phình to.
• Các khu vực thường gặp: Các khu vực có lượng iốt trong đất và nước thấp thường có tỷ lệ người mắc bệnh phình giáp cao.

3. 2. Rối loạn hormone tuyến giáp

• Bệnh Graves: Đây là bệnh tự miễn gây ra cường giáp, khiến tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone, kích thích tuyến giáp phát triển.
• Viêm tuyến giáp Hashimoto: Bệnh tự miễn này gây ra suy giáp, khiến tuyến giáp hoạt động kém hiệu quả nhưng vẫn có thể gây phình to.

3. 3. U tuyến giáp

• U lành tính: Các u lành tính như nhân giáp có thể làm cho một phần tuyến giáp phình to.
• U ác tính: Ung thư tuyến giáp cũng có thể gây ra phình giáp.

3. 4. Các nguyên nhân khác

• Thuốc: Một số loại thuốc có thể gây ra phình giáp như lithium, amiodarone.
• Mang thai: Nhu cầu iốt tăng cao trong thai kỳ có thể dẫn đến phình giáp ở một số phụ nữ.
• Yếu tố di truyền: Một số người có nguy cơ mắc bệnh phình giáp cao hơn do yếu tố di truyền.
• Viêm nhiễm: Viêm tuyến giáp do vi khuẩn hoặc virus cũng có thể gây phình giáp.

4. Các dạng phình giáp 

Hầu hết các trường hợp phình giáp đều phát triển thành phình giáp đa hạt theo thời gian. Các hạt giáp phát triển dần dần sau đó trở nên ổn định và ít có xu hướng phát triển thêm. Tuy nhiên cũng có thể xảy ra sự gia tăng đột ngột về kích thước của tuyến đi kèm với đau nhói ở một vùng. Hầu hết (> 90%) các nhân này lành tính, là các nốt tăng sản hoặc u tuyến với mức độ thoái hóa nang khác nhau. Chỉ một phần nhỏ (4-6.5%) của nhân giáp có nguy cơ ác tính. 

4.1 Phình giáp đa hạt

Phình giáp đa hạt là tình trạng tuyến giáp to lên bất thường và xuất hiện nhiều nhân (các khối u nhỏ) bên trong. Bệnh hay gặp ở phụ nữ từ 35-50. Bệnh nhân thường có chức năng tuyến giáp bình thường (bình giáp) nhưng cũng có thể giảm hoặc tăng chức năng chức năng tuyến giáp, dẫn đến các triệu chứng toàn thân do suy giáp hoặc cường giáp tương ứng.

4.2 Phình giáp đa nhân 2 thùy 

Bệnh bướu giáp đa nhân 2 thùy hay phình giáp đa nhân 2 thùy nói riêng và bệnh tuyến giáp nói chung phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới. Phân loại bướu giáp dựa trên nồng độ hormone tuyến giáp bao gồm:

• Bướu giáp đa nhân 2 thùy độc: Bướu giáp này sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp và gây ra nhiều triệu chứng khó chịu cho bạn.
• Bướu giáp đa nhân 2 thùy không độc: Tuyến giáp to nhưng mức hormone tuyến giáp bình thường thì đó là bướu giáp không độc. 

Xem thêm: Vôi hóa tuyến giáp có nguy hiểm không

5. Phình giáp có nguy hiểm không?

Phình giáp có thể nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của phình giáp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

• Kích thước của khối u: Khối u lớn có thể gây chèn ép các cơ quan xung quanh như khí quản, thực quản, gây khó thở, khó nuốt.
• Số lượng nhân: Phình giáp đa nhân có nguy cơ chuyển biến thành ung thư cao hơn so với phình giáp đơn nhân.
• Chức năng tuyến giáp: Cường giáp hoặc suy giáp có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị.
• Nguyên nhân gây bệnh: Mỗi nguyên nhân gây phình giáp sẽ có những đặc điểm và biến chứng khác nhau.

Những nguy hiểm tiềm ẩn của phình giáp:

• Chèn ép khí quản: Gây khó thở, thậm chí ngạt thở nếu không được cấp cứu kịp thời.
• Chèn ép thực quản: Gây khó nuốt, sụt cân.
• Rối loạn chức năng tuyến giáp: Cường giáp hoặc suy giáp có thể gây ra nhiều triệu chứng ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể.
• Ung thư tuyến giáp: Mặc dù không phải tất cả các trường hợp phình giáp đều chuyển thành ung thư, nhưng nguy cơ này vẫn tồn tại, đặc biệt là ở những người có nhân giáp.

Khi nào cần điều trị phình giáp?

• Khối u lớn nhanh: Cần theo dõi chặt chẽ và có thể cần phẫu thuật.
• Gây khó thở, khó nuốt: Cần điều trị tích cực để tránh biến chứng nguy hiểm.
• Rối loạn chức năng tuyến giáp: Cần điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật để cân bằng lại hormone tuyến giáp.
• Nghi ngờ ung thư: Cần chẩn đoán xác định và điều trị kịp thời.

6. Kết luận

Phình giáp, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Để được tư vấn chi tiết và chính xác về tình trạng bệnh, bạn đọc có thể liên hệ tổng đài 1800 6527 để được các dược sĩ nhãn hàng Kibou Fucoidan tư vấn.