Dấu hiệu, chẩn đoán và cách điều trị Ung thư dạ dày di căn
“Tuyệt vọng” có lẽ là cảm xúc của tất cả bệnh nhân ung thư dạ dày khi được thông báo ung thư đã tiến triển tới giai đoạn di căn. Vậy, ung thư dạ dày di căn có thực sự đáng sợ như vậy không? Tiên lượng sống của bệnh nhân ra sao? Làm cách nào để làm chậm quá trình di căn của ung thư? Mời bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu chi tiết nhé!
1. Ung thư dạ dày di căn là gì?
Ung thư dạ dày di căn xảy ra khi các tế bào ung thư tách khỏi khối u dạ dày nguyên phát ban đầu và di chuyển tới các bộ phận khác trong cơ thể thông qua đường máu hoặc hệ thống hạch bạch huyết . Tại đây, chúng phát triển và hình thành lên những khối u ác tính thứ phát mới.
Cân phân biệt rõ ung thư dạ dày di căn và bệnh ung thư riêng biệt tại vị trí mà tế bào ung thư dạ dày lây lan tới như ung thư gan, ung thư đại tràng, ung thư phổi,… Trên thực tế, việc phân loại bệnh ung thư căn cứ vào loại tế bào gây ung thư. Về bản chất, tế bào ung thư hình thành lên các khối u thứ phát tại các vị trí này chính là những tế bào ung thư ở dạ dày, do đó nó vẫn được gọi là ung thư dạ dày.
Tình trạng di căn thường xảy ra ở ung thư dạ dày giai đoạn 3 và ung thư dạ dày giai đoạn cuối.
2. Con đường di căn của ung thư dạ dày
Tế bào ung thư dạ dày thường di căn tới các bộ phận khác trong cơ thể theo một trong hai cách sau:
- Di căn theo đường bạch huyết: Các tế bào ung thư dạ dày có khả năng xâm nhập vào dòng bạch huyết và di chuyển đến lớp thanh mạc, tạo ra tổn thương thứ phát ngay ở đây. Ngoài ra, các chúng cũng có khả năng lây lan đến các hạch bạch huyết vùng, thậm chí là các hạch bạch huyết ở vị trí xa hơn trong cơ thể.
- Di căn theo đường máu: Đây là con đường phổ biến mà tế bào ung thư dạ dày lựa chọn để di căn. Đầu tiên, các tế bào ung thư có thể trực tiếp xâm lấn vào mạch máu nhỏ, hoặc gián tiếp vào hệ thống tĩnh mạch thông qua hệ bạch mạch. Thông thường, đối với ung thư đường tiêu hóa nói chung và ung thư dạ dày nói riêng, tế bào ung thư thường lựa chọn đường tĩnh mạch để lây lan tới các cơ quan khác.
3. Ung thư dạ dày di căn tới đâu?
Một nghiên cứu được thực hiện tại Thụy điển vào giai đoạn 2002- 2012 đã chỉ ra rằng, 26% các ca ung thư dạ dày di căn tới 1 vị trí và 13% các trường hợp di căn tới nhiều vị trí trong cơ thể.
Các bộ phận mà ung thư dạ dày thường lây lan tới gồm:
- Ung thư dạ dày di căn gan: Gan là vị trí phổ biến nhất mà tế bào ung thư dạ dày lựa chọn để di căn tới. Bởi vị trí giải phẫu của gan rất gần với dạ dày nên tạo điều kiện thuận lợi cho sự chuyển của tế bào ung thư dạ dày tới đây. Số liệu thống kê cho thấy, di căn gan chiếm tới 48% các trường hợp ung thư dạ dày.
- Di căn phổi: Mặc dù phổi và dạ dày nằm cách xa nhau nhưng tế bào ung thư dạ dày sau khi đã xâm lấn vào gan có khả năng theo đường máu để di căn đến phổi. Tỷ lệ ung thư dạ dày di căn tới phổi chiếm khoảng 15% các trường hợp.
- Di căn xương: Chiếm khoảng 12%. Thông qua đường bạch huyết, các tế bào ung thư dạ dày thường di căn tới xương và tạo ra các khối u ác tính tại đây.
- Di căn não: Rất hiếm gặp, tuy nhiên, một khi ung thư đã di căn tới não cũng đồng nghĩa với tình trạng bệnh đặc biệt nguy hiểm, có thể đe dọa tới tính mạng của bệnh nhân bất kỳ lúc nào.
- Di căn phúc mạc: Phúc mạc là một cấu trúc quan trọng bao phủ xung quanh các cơ quan ổ bụng và đáy chậu. Các tế bào ung thư dạ dày có khả năng di căn tới phúc mạc và gây ra những triệu chứng nghiêm trọng và làm giảm thời gian sống của bệnh nhân.
- Ung thư dạ dày di căn hạch: Hệ thống hạch bạch huyết phân bố ở khắp nơi trong cơ thể và đây cũng là một trong 2 con đường để tế bào ung thư dạ dày di căn. Vì vậy, hạch bạch huyết là vị trí đầu tiên mà ung thư dạ dày di căn tới, trong đó, phổ biến nhất là các hạch ở ổ bụng (như hạch cạnh tâm vị, hạch tụy, lách, hạch vị trái, hạch ở trên và dưới môn vị), hạch cổ,…
- Ngoài ra, ung thư dạ dày cũng có thể di căn tới các bộ phận khác trong cơ thể như tuyến tiền liệt, buồng trứng,…
3. Dấu hiệu ung thư dạ dày di căn
Ung thư dạ dày di căn đồng nghĩa với bệnh đã ở giai đoạn cuối. Lúc này, các triệu chứng trở lên rõ rệt và dữ dội hơn rất nhiều so với ung thư dạ dày giai đoạn đầu.
Các biểu hiện thường gặp ở giai đoạn này bao gồm: triệu chứng tại dạ dày và triệu chứng tại vị trí mà ung thư dạ dày di căn tới.
Triệu chứng tại dạ dày: Đau tức thượng vị, đầy bụng, đi ngoài ra máu, rối loạn tiêu hóa,…
Triệu chứng tại các bộ phận ung thư dạ dày di căn tới:
- Di căn gan: Bệnh nhân thường gặp các dấu hiệu như vàng da, vàng mắt, ngứa da, phù chân, chướng bụng, đau tức hạ sườn phải,…
- Di căn phổi: gây ra các triệu chứng như ho kéo dài, khó thở, suy hô hấp, đau tức ngực,…
- Di căn xương: gây ra tình trạng đặc xương, tiêu xương, đau nhức xương, ảnh hưởng tới khả năng vận động của người bệnh
- Di căn não: Khi tế bào ung thư dạ dày di chuyển lên não và hình thành khối u ác tính ở đây sẽ gây ra các triệu chứng như đau nhức đầu, suy giảm trí nhớ, liệt dây thần kinh, phù não,…
Mặt khác, bệnh nhân thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, cơ thể suy kiệt nghiêm trọng, sụt cân trầm trọng, buồn nôn,…
4. Chẩn đoán ung thư dạ dày di căn
Để chẩn đoán ung thư dạ dày di căn, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng và chỉ định một số xét nghiệm cần thiết như:
- Xét nghiệm máu: Mục đích là để đánh giá chức năng gan, thận, tìm kiếm dấu ấn ung thư,…
- Phương pháp hình ảnh chẩn đoán: Các kỹ thuật như chụp X-quang, chụp cộng hưởng từ (MRI), và chụp CT,… giúp bác sĩ đánh giá kích thước, hình dạng và vị trí của khối u.
- Sinh thiết mô: Bác sĩ sẽ tiến hành thu thập một vài mẫu mô tại vị trí nghi ngờ tổn thương nghi ngờ và tiến hành giải phẫu mô học để kiểm tra xem có phải là ung thư không và bản chất của tế bào ung thư là gì.
5. Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư dạ dày di căn
Nhìn chung, tiên lượng của bệnh nhân ung thư ở giai đoạn này là rất xấu bởi đây đã là giai đoạn cuối của bệnh.
Số liệu thống kê cho thấy, tỷ lệ sống sót của bệnh nhân ung thư dạ dày di căn chỉ còn khoảng 6%.
Tuy nhiên, thời gian sống của bệnh nhân ung thư dạ dày di căn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: tuổi tác của bệnh nhân, tình trạng sức khỏe,vị trí và mức độ di căn của khối u, khả năng đáp ứng tới điều trị,…
Vì vậy, nếu được điều trị đúng hướng và được chăm sóc tốt thì thời gian sống của người bệnh có thể được cải thiện đáng kể.
6. Điều trị K dạ dày di căn như thế nào?
Khi bệnh đã tiến triển tới giai đoạn di căn thì không thể chữa khỏi được. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị trong giai đoạn này có thể giúp kiểm soát bệnh, làm giảm nhẹ các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống, đồng thời kéo dài thêm thời gian sống cho bệnh nhân.
Tùy thuộc vào từng trường hợp bệnh nhân cụ thể mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất. Thông thường, để đạt được kết quả tốt nhất, bác sĩ sẽ kết hợp đồng thời nhiều phương pháp để điều trị cho bệnh nhân.
Các phương pháp điều trị thường được chỉ định gồm:
- Phẫu thuật: Ở giai đoạn này, người bệnh thường xuất hiện các triệu chứng xuất huyết tiêu hóa hay tắc nghẽn đường ra của dạ dày. Khi đó, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật cắt bỏ 1 phần hay toàn bộ dạ dày để giúp giảm nhẹ triệu chứng.
- Hóa trị ung thư dạ dày: Sử dụng hóa trị đơn độc hoặc kết hợp với các liệu pháp khác để kiểm soát sự phát triển của khối u, cải thiện triệu chứng và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân. Phác đồ truyền hóa chất thường được chỉ định ở giai đoạn này gồm: phác đồ ECX, phác đồ EOF, phác đồ EOX,…
- Xạ trị: Là phương pháp điều trị ung thư dạ dày bằng cách sử dụng tia mang năng lượng cao chiếu trực tiếp vào khối u để tiêu diệt tế bào ung thư. Xạ trị ung thư dạ dày giai đoạn cuối nhằm mục đích giảm đau, kiểm soát chảy máu, hoặc thu nhỏ khối u.
- Điều trị đích: Liệu pháp điều trị nhắm trúng đích là một phương pháp tác động trực tiếp vào các phân tử đặc hiệu quan trọng trong quá trình sinh ung thư và phát triển của khối u. Phương pháp này giúp cải thiện đáng kể thời gian sống cho người bệnh so với việc chỉ sử dụng hóa trị đơn thuần.
- Liệu pháp miễn dịch: Là phương pháp sinh học giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể để tiêu diệt tế bào ung thư. Loại thuốc miễn dịch thường được chỉ định ở giai đoạn này là Pembrolizumab.
7. Chăm sóc bệnh nhân ung thư dạ dày di căn
Để làm chậm quá trình di căn của tế bào ung thư cũng như kéo dài thời gian sống, các chuyên gia khuyến cáo người bệnh nên thực hiện các biện pháp sau đây:
- Tuân thủ phác đồ điều trị: Đây là chìa khóa quan trọng giúp kiểm soát sự phát triển của tế bào ung thư. Người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định của bác sĩ để việc điều trị đạt kết quả tốt nhất.
- Chế độ ăn uống hợp lý: Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng như chất đạm, chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất. Một chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh sẽ giúp cải thiện sức đề kháng và tăng cường sức khỏe tổng thể.
- Vận động nhẹ nhàng: Thường xuyên thể dục nhẹ nhàng sẽ giúp cải thiện hệ tiêu hóa và giúp tinh thần thoải mái hơn.
- Tinh thần lạc quan: Luôn suy nghĩ tích cực, lạc quan, giữ tinh thần thoải mái và nên chia sẻ thường xuyên với người thân, bạn bè để hỗ trợ quá trình trị liệu, giảm thiểu tác dụng phụ.
- Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ: Ngoài các biện pháp trên, người bệnh có thể tham khảo bổ sung sản phẩm chứa hoạt chất Fucoidan. Fucoidan đã được nhiều nghiên cứu chứng minh có tác dụng phòng chống và hỗ trợ điều trị ung thư hiệu quả, được nhiều chuyên gia đánh gia cao.
