Dấu hiệu cảnh báo ung thư vú di căn phổi và cách điều trị

Ung thư vú di căn phổi là giai đoạn tiến triển nghiêm trọng của bệnh ung thư vú, khi các tế bào ung thư lan sang phổi và ảnh hưởng đến chức năng hô hấp. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu, hiểu rõ nguyên nhân và các phương pháp điều trị có thể giúp người bệnh chủ động kiểm soát tình trạng sức khỏe, cải thiện chất lượng sống và kéo dài tuổi thọ một cách hiệu quả.

1. Ung thư vú di căn phổi là gì?

Ung thư vú di căn phổi là tình trạng các tế bào ung thư xuất phát từ tuyến vú lan sang phổi thông qua đường máu hoặc hệ bạch huyết. Đây là một dạng của ung thư vú giai đoạn IV – giai đoạn cuối cùng và nặng nhất của bệnh.

Khi di căn tới phổi, các tế bào ung thư có thể hình thành các khối u thứ phát trong mô phổi, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng hô hấp, gây khó thở, ho kéo dài và đau ngực.

Việc phát hiện ung thư vú di căn phổi thường xảy ra muộn do các triệu chứng không rõ ràng, dễ nhầm lẫn với các bệnh hô hấp thông thường. Tuy nhiên, với tiến bộ trong chẩn đoán hình ảnh và sinh học phân tử, việc phát hiện sớm di căn đã khả thi hơn nhiều so với trước đây.

2. Dấu hiệu nhận biết ung thư vú di căn phổi

Các dấu hiệu của ung thư vú di căn phổi có thể khác nhau ở từng bệnh nhân, nhưng thường gặp nhất bao gồm:

• Ho kéo dài, dai dẳng, không rõ nguyên nhân.
• Khó thở, cảm giác hụt hơi khi vận động nhẹ hoặc ngay cả khi nghỉ ngơi.
• Đau ngực âm ỉ hoặc nhói đau từng cơn, không liên quan đến vận động.
• Ho ra máu, tình trạng nghiêm trọng cần được xử lý ngay lập tức.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân, kèm theo mệt mỏi kéo dài.
• Chán ăn, đầy hơi, cảm giác nặng ngực.

Những triệu chứng trên dễ bị nhầm với các bệnh lý như lao phổi, viêm phổi hoặc hen suyễn. Do đó, nếu có tiền sử ung thư vú, người bệnh cần đặc biệt lưu ý và thực hiện tầm soát định kỳ để phát hiện di căn kịp thời.

3. Nguyên nhân và cơ chế di căn đến phổi

– Sự di căn của ung thư vú đến phổi diễn ra theo cơ chế:

• Lan truyền qua đường máu: Các tế bào ung thư vỡ ra từ khối u nguyên phát, đi vào hệ tuần hoàn và di chuyển đến phổi.
• Lan qua hệ bạch huyết: Ung thư vú thường lan trước tiên đến các hạch bạch huyết vùng nách, sau đó lan rộng ra các cơ quan xa hơn như phổi, gan, xương, não.

– Một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng di căn bao gồm:

• Ung thư vú thể HER2 dương tính hoặc thể tam âm (Triple Negative) – có xu hướng di căn sớm và mạnh hơn.
• Không điều trị triệt để khối u nguyên phát.
• Tái phát ung thư vú sau thời gian điều trị thành công.
• Di truyền và yếu tố gen, đặc biệt là đột biến BRCA1/BRCA2.

Xem thêm: Nên xạ trị ung thư vú sau phẫu thuật không?

4. Phương pháp chẩn đoán ung thư vú di căn phổi

Để chẩn đoán ung thư vú di căn phổi, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp sau:

• Chẩn đoán hình ảnh: X-quang phổi: Giúp phát hiện các tổn thương dạng mờ hoặc khối u bất thường.
• CT scan ngực: Cho hình ảnh chi tiết cấu trúc phổi, phát hiện di căn với độ chính xác cao.
• PET/CT scan: Đánh giá mức độ lan rộng của tế bào ung thư trong toàn cơ thể.
• Xét nghiệm mô bệnh học: Sinh thiết phổi: Lấy mẫu mô phổi để xác định có phải là tế bào ung thư vú hay không.
• Sinh thiết dịch màng phổi: Trong trường hợp có tràn dịch màng phổi, dịch sẽ được hút ra để kiểm tra tế bào ung thư.
• Xét nghiệm gen và chỉ điểm sinh học:HER2, hormone receptor, Ki-67: Giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

5. Các phương pháp điều trị ung thư vú di căn phổi

Việc điều trị ung thư vú di căn phổi không nhằm mục tiêu chữa khỏi hoàn toàn mà tập trung kiểm soát bệnh, kéo dài thời gian sống và nâng cao chất lượng cuộc sống. Các phương pháp điều trị bao gồm:

• Hóa trị: Là phương pháp điều trị toàn thân giúp tiêu diệt các tế bào ung thư đã lan ra ngoài vú và hạch nách. Hóa trị có thể áp dụng theo từng chu kỳ, kết hợp nhiều thuốc khác nhau để tăng hiệu quả.
• Liệu pháp nội tiết: Áp dụng cho bệnh nhân có khối u dương tính với thụ thể nội tiết (ER/PR+). Điều trị nội tiết giúp làm chậm quá trình phát triển của tế bào ung thư.
• Liệu pháp nhắm trúng đích: Được sử dụng cho những bệnh nhân có biểu hiện gen HER2 dương tính. Một số thuốc như trastuzumab, pertuzumab, hoặc các chất ức chế kinase có thể được chỉ định.
• Miễn dịch trị liệu: Là phương pháp mới, đặc biệt hiệu quả ở các trường hợp ung thư vú thể tam âm. Tuy nhiên, chi phí điều trị còn cao và chưa phổ biến rộng rãi.
• Xạ trị: Chỉ định khi có khối u lớn gây chèn ép khí quản hoặc gây đau. Xạ trị cũng giúp giảm triệu chứng và cải thiện chức năng hô hấp.
• Điều trị hỗ trợ và giảm nhẹ: Bao gồm giảm đau, cải thiện chức năng hô hấp, hỗ trợ tâm lý và dinh dưỡng để nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.

6. Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư vú di căn phổi

Tiên lượng sống ở giai đoạn ung thư vú di căn phổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Mức độ lan rộng của di căn: Di căn khu trú sẽ có tiên lượng tốt hơn.
• Phản ứng với điều trị: Nếu đáp ứng tốt với hóa trị hoặc nhắm trúng đích, thời gian sống có thể kéo dài nhiều năm.
• Thể trạng chung và bệnh lý nền: Người có sức đề kháng tốt sẽ có khả năng kiểm soát bệnh tốt hơn.
• Loại ung thư vú ban đầu: HER2+ hoặc thể tam âm thường có tiên lượng xấu hơn.

Theo thống kê, thời gian sống trung bình của bệnh nhân ung thư vú di căn phổi là từ 18 tháng đến 36 tháng nếu được điều trị tích cực.

7. Chăm sóc bệnh nhân ung thư vú di căn phổi

Ngoài điều trị y tế, việc chăm sóc toàn diện rất quan trọng trong quá trình điều trị:

• Chế độ dinh dưỡng: Tăng cường protein, vitamin, thực phẩm dễ tiêu hóa. Hạn chế đường và chất béo bão hòa.
• Tập luyện nhẹ nhàng: Giúp tăng sức bền, cải thiện hô hấp, giảm stress.
• Hỗ trợ tinh thần: Tâm lý tích cực giúp cải thiện khả năng đáp ứng điều trị.
• Tái khám định kỳ: Theo dõi sát diễn tiến bệnh và tác dụng phụ của thuốc.

8. Phòng ngừa di căn phổi ở bệnh nhân ung thư vú

Dù không thể ngăn chặn hoàn toàn, nhưng người bệnh có thể giảm nguy cơ di căn phổi bằng cách:

• Tuân thủ điều trị theo phác đồ bác sĩ.
• Khám định kỳ để theo dõi tái phát.
• Xây dựng lối sống lành mạnh, không hút thuốc, hạn chế rượu bia.
• Quản lý stress và tăng cường vận động thể chất.

Kết luận

Ung thư vú di căn phổi là giai đoạn tiến triển phức tạp và cần được điều trị tích cực, toàn diện. Việc hiểu rõ cơ chế di căn, nhận biết sớm triệu chứng, chẩn đoán chính xác và lựa chọn phác đồ phù hợp sẽ giúp bệnh nhân kéo dài thời gian sống và nâng cao chất lượng cuộc sống. Đồng thời, sự đồng hành của người thân và bác sĩ là yếu tố then chốt giúp người bệnh chiến đấu kiên cường với ung thư.