Đầy bụng khó tiêu là bệnh gì? Cách xử lý

Đầy bụng khó tiêu là một trong những triệu chứng rối loạn tiêu hóa thường gặp. Nguyên nhân là do ăn quá nhanh, quá nhiều hoặc ăn các thực phẩm khó tiêu. Đôi khi đây cũng là dấu hiệu của các bệnh lý nguy hiểm như ung thư dạ dày,… Để tìm hiểu rõ hơn về triệu chứng này, mời bạn theo dõi bài viết dưới đây của chúng tôi.

Triệu chứng đầy bụng khó tiêu là hiện tượng bụng căng lên, phình ra do lượng hơi tăng lên trong đường tiêu hóa và cảm giác khó chịu, đau ở đường tiêu hóa. Thông thường sau khi ăn 30 phút chúng ta sẽ có cảm giác thoải mái vì thức ăn đã được tiêu hóa bớt. Còn người bị đầy bụng và khó tiêu sẽ có cảm giác hoàn toàn ngược lại, khó chịu ở bụng.

1. Nguyên nhân dẫn tới đầy bụng khó tiêu

Có nhiều nguyên nhân gây ra cảm giác đầy bụng khó tiêu, có thể là do chế độ ăn uống, sinh hoạt. Cũng có thể là do nguyên nhân nguy hiểm hơn như các bệnh lý. Vì thế người bệnh nên chủ động đối phó với dấu hiệu này, không nên dễ dàng bỏ qua chúng.

1.1. Nguyên nhân sinh lý

Thói quen ăn uống hay các loại thực phẩm sử dụng thường là nguyên nhân của hiện tượng chướng bụng khó tiêu, cụ thể:

• Ăn quá nhanh, nhai không kỹ, nói chuyện nhiều khi ăn, vừa ăn vừa xem phim khiến bạn nuốt nhiều không khí, dẫn tới tình trạng khó tiêu, đầy hơi.
• Ăn quá no, thường xuyên bỏ bữa hoặc ăn không đúng giờ, ăn xong đi nằm ngay dẫn tới cảm giác ì ạch, khó chịu ở bụng.
• Thường xuyên ăn kẹo cứng, nhai kẹo cao su cũng có thể gây chướng hơi.
• Ăn quá nhiều thực phẩm tạo hơi như chế phẩm từ sữa, ngũ cốc, đậu, cải,…khiến hơi tạo ra quá nhiều trong quá trình tiêu hóa, dễ cảm thấy khó tiêu.
• Ăn các thực phẩm không đảm bảo vệ sinh tạo điều kiện cho các vi khuẩn gây hại, đặc biệt là vi khuẩn HP, lỵ amip,…
• Ăn một lượng lớn thức ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ.

1.2. Nguyên nhân bệnh lý 

Một trong những nguyên nhân bạn cần lưu tâm khi thấy hay bị đầy bụng khó tiêu là các bệnh lý về đường tiêu hóa. Những bệnh lý này ảnh hưởng đến khả năng co bóp của ruột và chức năng hệ tiêu hóa, giảm hấp thu thức ăn. Cụ thể:

• Bệnh Celiac làm cho người bệnh không dung nạp được Gluten. Và khi ăn thực phẩm có chứa Gluten sẽ gặp rối loạn miễn tự miễn dịch với triệu chứng khó tiêu, đầy bụng, đau tức ngực,…
• Chứng không dung nạp lactose: Cũng tương tự bệnh Celiac, khi người bệnh uống sữa hoặc thực phẩm từ sữa gây đầy bụng và khó tiêu.
• Viêm loét dạ dày tá tràng hoặc các bệnh giảm acid dạ dày: Tạo điều kiện cho vi khuẩn đường ruột phát triển quá mức dẫn tới các triệu chứng đau bụng âm ỉ, khó tiêu, tiêu chảy, mệt mỏi,…
• Trào ngược dạ dày thực quản: Acid từ dạ dày trào ngược lên thực quản gây ợ hơi chua nóng, đau tức bụng, ngực, đau họng, hôi miệng,…
• Hội chứng ruột kích thích có liên quan tới sự nhạy cảm của các dây thần kinh ở rượt. Gây ra tình trạng rối loạn tiêu hóa, khó tiêu, đầy hơi, đau quặn bụng, tiêu chảy, táo bón,…nhất là khi căng thẳng hoặc ăn thực phẩm khó tiêu.

Ngoài ra, đầy bụng khó tiêu còn là biểu hiện của các bệnh lý về đường tiêu hóa như tắc ruột, nhiễm ký sinh trùng đường ruột, viêm loét dạ dày tá tràng, viêm ruột mạn tính hoặc ung thư dạ dày,…

Bạn có thể thấy, có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng bị đầy bụng khó tiêu. Với nguyên nhân sinh lý, có thể dễ dàng cải thiện tình trạng bằng cách thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt. Còn với nguyên nhân bệnh lý, triệu chứng có thể kéo dài, dễ tái phát và khó điều trị. Vì thế cần xác định rõ nguyên nhân, từ đó đưa ra cách điều trị phù hợp, kịp thời, hiệu quả.

2. Chướng bụng, khó tiêu khi nào nên đi khám?

Một số trường hợp chướng bụng, đầy bụng, khó tiêu không quá nghiêm trọng và có thể tự khỏi. Nếu tình trạng xảy ra quá thường xuyên và kèm theo các triệu chứng sau đây thì bạn nên tới gặp bác sĩ để được thăm khám, tư vấn và điều trị.

• Chán ăn, ăn không ngon
• Thay đổi thói quen đại tiện
• Đại tiện hoặc tiểu tiện ra máu, đi ngoài phân đen
• Sụt cân không rõ nguyên nhân
• Mệt mỏi, suy nhược
• Sờ thấy cục ở bụng trên
• Nôn ra máu

3. Cách xử lý khi bị đầy bụng khó tiêu

Tùy vào nguyên nhân sẽ có các cách chữa đầy bụng khó tiêu buồn nôn khác nhau. Nếu sử dụng thuốc, bạn cần có sự chỉ định và hướng dẫn từ bác sĩ, không tự ý dùng thuốc.

3.1. Thuốc chữa đầy bụng khó tiêu

Đầy bụng khó tiêu uống thuốc gì? Các loại thuốc có thể được chỉ định bao gồm:

• Thuốc chống acid: Được sử dụng dư thừa acid dịch vị trong dạ dày, có tác dụng trung hòa acid, chống đầy hơi. Một số loại thuốc thường được dùng như Phosphalugel, Maalox plus, Pepsane,…
• Thuốc ức chế proton: Điều hòa sản sinh dịch vị dạ dày và giảm triệu chứng trào ngược dạ dày như ợ chua, ợ hơi,… Thường được sử dụng nhất là Omeprazol dạng viên nén hoặc viên nén bao phim.

• Thuốc điều hòa co bóp dạ dày: Dạ dày co bóp kém ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển thức ăn từ dạ dày tới ruột non, gây chướng bụng, đầy hơi. Thuốc điều hòa co bóp dạ dày được sử dụng như thuốc đầy bụng khó tiêu để hỗ trợ hệ tiêu hóa, tăng trương lực dạ dày và đẩy thức ăn xuống ruột già. Một số thuốc được chỉ định như Metoclopramid, Domperidon,..
• Men tiêu hóa: Được sử dụng trong trường hợp rối loạn tiêu hóa với các loại men được sử dụng phổ biến như Neopeptine, Smecta…

3.2. Mẹo điều trị tại nhà

Cách trị đầy bụng khó tiêu tại nhà có thể được áp dụng như:

• Chườm ấm vùng bụng: Khi bạn ăn quá nhiều thực phẩm khó tiêu hoặc do bệnh dạ dày, bạn có thể dùng khăn hoặc miếng gạc ấm để lên vùng bụng. Kết hợp với xoa nhẹ để tăng cảm giác thoải mái.
• Kê cao gối khi nằm: Sau ăn bạn không nên nằm luôn mà cần ngồi nghỉ ngơi. Nếu nguyên nhân do trào ngược dạ dày thực quản, bạn nên có thói quen kê cao gối khi ngủ. Mục đích là để acid dạ dày hạn chế trào ngược lên thực quản gây khó chịu.
• Vận động nhẹ nhàng: Bạn có thể vận động nhẹ nhàng để tăng co bóp đường ruột, giúp tiêu hóa thức ăn tốt hơn và thoát khí trong dạ dày ra ngoài dễ dàng. Một số bài tập phù hợp như đi bộ, tập yoga, thể dục nhẹ nhàng, tránh vận động mạnh.

Bài viết trên đã chia sẻ những kiến thức về nguyên nhân đầy bụng khó tiêu và cách xử lý tình trạng này. Bạn nên chủ động phát hiện và đi khám khi có các dấu hiệu bất thường ngay nhé! Nếu có bất cứ thắc mắc nào, liên hệ ngay với các Bác sĩ, Dược sĩ qua hotline miễn cước 1800 6527 để được tư vấn nhé!